Wijk van de toekomst is aardgasvrij

Aan de slag

Om de aanpak van de Wijken van de Toekomst te versnellen, heeft de provincie Gelderland opdracht gegeven aan een consortium van Balance & Result en Witteveen + Bos. Dit consortium zal de wijkteams begeleiden en het proces coördineren, samen met kennispartners Nyenrode Business Universiteit en GriDD effective information.

Gelderland wil in 2050 energieneutraal zijn. De provincie werkt samen met haar partners in het Gelders Energieakkoord aan het programma Wijk van de Toekomst. Inzet is dat 40 wijken aan de slag gaan om te verduurzamen en van het aardgas los te gaan. Zeven wijken zijn begin 2017 al gestart. Dit aantal aardgasvrije wijken moet op korte termijn doorgroeien naar 40 (en uiteindelijk naar alle 1.600 wijken in Gelderland).

Wijkbewoners centraal

Wijk vormen een team vormen waarin alle belanghebbenden zijn vertegenwoordigd, zoals bewoners, lokale ondernemers en instellingen, corporaties, de gemeente en de netbeheerder. Het wijkteam is de spil in de wijk en zoekt uit wat er nodig is om de wijk te verduurzamen en los te koppelen van het aardgasnet. Het is daarbij belangrijk wat er technisch en financieel mogelijk is.

Het draagvlak bij de belanghebbenden is doorslaggevend voor de daadwerkelijke realisatie. De gemeenten en provincie ondersteunen de wijkteams financieel. Het consortium van Balance & Result en Witteveen + Bos zal het wijkteam helpen om een routekaart te ontwikkelen.

Routekaart naar aardgasvrij

De wijk werkt stapsgewijs aan een duurzame en een aardgasloze wijk. Op de eerste plaats brengt het wijkteam in kaart hoe zij de energievraag van de bestaande panden sterk kunnen verminderen. Het gaat daarbij zowel om huur- en particuliere woningen, als om panden van bedrijven en instellingen in de wijk. Op de tweede plaats bepaalt het wijkteam met ondersteuning van het consortium hoe de toekomstige energievoorziening eruit kan zien, bijvoorbeeld all electric of een warmtenet. Op de derde plaats zoekt het wijkteam uit hoe de maatregelen slim gefinancierd kunnen worden, zodat iedereen in staat is om mee te doen.

Het team werkt deze routekaart en de haalbaarheid uit voor hun wijk, in nauwe samenwerking met de bewoners en belanghebbenden. Daarbij is niet alleen oog voor energiebesparing, maar ook voor andere zaken in de wijk die voor de bewoners van essentieel belang zijn. Bijvoorbeeld aanpassing aan het veranderende klimaat (wateroverlast, hittestress, droogte), speelruimte, groen of mobiliteit. De wijk gaat dan niet alleen van het aardgas los, maar wordt nog aantrekkelijker om in te wonen, nu en in de toekomst. Inzet is om de wijkbewoners zo enthousiast te maken voor de plannen dat ze daadwerkelijk mee gaan doen.

Samen kom je verder

De wijkteams staan voor een complexe taak. Er is namelijk nauwelijks ervaring met het aardgasvrij maken van wijken, de nieuwe technieken en financieringsarrangementen die daarvoor nodig zijn. Ook nieuw is het organiseren van samenwerkings- en collectieve besluitvormingsprocessen. Voor de ondersteuning van wijkteams vormt het consortium daarom samen met de provincie en het Gelders Energie Akkoord een ‘community of practice’ (CoP). Deze CoP is een lerend platform van actief betrokkenen voor uitwisseling van kennis en ervaring, training en coaching. Zij zullen in de praktijk leren, evalueren en hun aanpak verbeteren, zodat ze Gelderland steeds vaardiger aardgasvrij kunnen maken.